Opatrunek uciskowy to rodzaj opatrunku, który znajduje zastosowanie w przypadku ran intensywnie krwawiących, kiedy trzeba zatrzymać utratę krwi u pacjenta. Wywiera ucisk bezpośrednio na ranę, co przyczynia się do zmniejszenia krwawienia. Do jego wykonania potrzebujemy jałowej gazy oraz bandaża.
Założenie opatrunku uciskowego osobie rannej, która intensywnie krwawi, może ją ochronić przed nadmierną utratą krwi. Szczególnie efektywne w pierwszej pomocy jest połączenie zastosowania opatrunku uciskowego z podniesieniem zranionej kończyny, co pomaga ograniczyć krwawienie. Jednak nie na każdą ranę należy zakładać tego rodzaju opatrunek – w niektórych przypadkach jest on zbędny, a w innych może się okazać niewystarczający. Kiedy należy założyć opatrunek uciskowy? Kiedy lepiej go nie używać? Informacje na ten temat znajdziesz niżej. Podpowiemy również, jak prawidłowo założyć opatrunek uciskowy oraz z czego można go wykonać.
Tamowanie krwawień i krwotoków – opatrunek uciskowy
Obfita utrata krwi stanowi poważne zagrożenie dla zdrowia, a nawet życia, dlatego nie powinno się lekceważyć poważnych krwawień i krwotoków, gdy udzielamy pierwszej pomocy osobie poszkodowanej. Silny krwotok może skutkować wstrząsem hipowolemicznym, do którego dochodzi już przy utracie około 20% objętości krwi (z 5–6 litrów znajdujących się w ciele człowieka o przeciętnej masie). W przypadku ran intensywnie krwawiących pierwsza pomoc powinna koncentrować się przede wszystkim na zatamowaniu lub choć ograniczeniu krwawienia. W tym celu stosuje się opatrunek uciskowy, zakładając go bezpośrednio na ranę. By go wykonać, wystarczy nam jałowa gaza oraz zrolowany bandaż.
Kiedy należy założyć opatrunek uciskowy, a kiedy go nie stosujemy?
Aby prawidłowo udzielić pierwszej pomocy osobie poszkodowanej, należy nie tylko wiedzieć, jakie są rodzaje opatrunków, lecz także w jakich sytuacjach należy z nich korzystać oraz kiedy nie jest to wskazane. Przykładowo trudny do zatamowania krwotok to jedyna sytuacja, kiedy należy założyć opatrunek uciskowy osobie poszkodowanej. Nie zakładamy opatrunku uciskowego, jeśli mamy do czynienia z delikatnym krwawieniem i drobnymi ranami, w przypadku których wystarczy zwykły opatrunek i dostępne powszechnie środki na zatamowanie krwawienia. Jeśli osoba poszkodowana się lekko skaleczyła, po prostu oczyść jej ranę i zdezynfekuj ją, a następnie zabezpiecz zwykłym opatrunkiem. Jeżeli natomiast doszło do poważnego urazu mechanicznego skutkującego przerwaniem ciągłości skóry i uszkodzeniem naczyń krwionośnych, a poszkodowany silnie krwawi, nie wahaj się i jak najszybciej załóż mu opatrunek uciskowy, by zatamować krwawienie i ograniczyć utratę
krwi – czas ma w tym przypadku ogromne znaczenie.
Jak prawidłowo założyć bandaż uciskowy?
Ważne jest nie tylko to, kiedy należy założyć opatrunek uciskowy, lecz także jak zrobić to prawidłowo. Gdy rana intensywnie krwawi, nie czekamy na jej dezynfekcję, bo bardzo ważne w tym momencie jest zatamowanie krwotoku. Na krwawiącą ranę nakładamy jałową gazę, a jeśli nie mamy jej pod ręką, a musimy działać szybko, używamy czystego kawałka materiału, który jest pod ręką. Następnie na opatrunek nakładamy zrolowany bandaż uciskowy, a całość owijamy dokładnie bandażem lub opaską dzianą, by opatrunek uciskowy dobrze przylegał do krwawiącej rany. Owijając zranione miejsce, należy dostosować ucisk – powinien być na tyle silny, by opatrunek dobrze przylegał do rany i zatamował krwawienie (nie może być zbyt luźny), ale jednocześnie nie może być zbyt mocny.
Po założeniu opatrunku należy w razie możliwości unieść krwawiącą część ciała poszkodowanego (np. jego kończynę) ku górze oraz zadbać o jego komfort termiczny. Jeśli zdarzy się, że opatrunek przesiąknie krwią, dokładamy kolejne warstwy. Nieefektywność opatrunku uciskowego to jedna z tych sytuacji zagrażających życiu, kiedy stosujemy opaskę uciskową, czyli opaskę dociskającą tętnicę, której zadaniem jest zamknięcie przepływu krwi, by poszkodowany się nie wykrwawił.
By dowiedzieć się więcej o tym, jak założyć opatrunek uciskowy i kiedy jest to wskazane, a kiedy niekoniecznie, najlepiej odbyć kurs pierwszej pomocy przedmedycznej. Dobre szkolenie z pierwszej pomocy przyda się każdemu i warto z niego skorzystać nie tylko po to, by dowiedzieć się, na czym polega prawidłowe tamowanie krwawień i krwotoków, lecz także po to, aby wiedzieć, jak się zachować w sytuacji zagrożenia czyjegoś zdrowia lub życia.
