Ciało obce w oku to niebezpieczny stan wymagający szybkiej reakcji. Do oka mogą się dostać różnego rodzaju ciała obce, w tym niewielkie owady czy pyłki, ale też drobinki piasku, opiłki metali, kawałki szkła, a nawet większe ciała obce. Pierwsza pomoc w tym przypadku może ochronić poszkodowanego przed poważnym uszkodzeniem rogówki oraz innymi groźnymi konsekwencjami.

W przypadku dostania się ciała obcego do oka należy przede wszystkim zachować spokój i działać rozważnie. Pierwsza pomoc może się różnić, zależnie od tego, co dostało się do oka oraz gdzie konkretnie ciało obce się znajduje. Są sytuacje, gdy możemy samodzielnie pozbyć się ciała obcego z oka, jednak są i takie, gdy pod żadnym pozorem nie powinniśmy go ruszać i jak najszybciej z poszkodowanym powinniśmy się zgłosić po pomoc medyczną. Jak wyciągnąć opiłek z oka i co zrobić w przypadku ciała obcego wbitego w rogówkę? Z naszego artykułu dowiesz się, jak udzielić pierwszej pomocy osobie, która ma ciało obce w oku, a także, na co zwrócić szczególną uwagę w takim przypadku. 

Uraz oka – przyczyny i objawy. Rodzaje urazów oka

Urazy oczu są dość częste i mogą mieć różne pochodzenie. Najczęściej dochodzi do nich przypadkowo, w tym np. gdy do oka dostanie się ciało obce, gdy uszkodzimy rogówkę gałązką czy paznokciem, a także w sytuacji, gdy do oka dostaną się substancje chemiczne. Ponadto można wyróżnić urazy tępe oka – powoduje je najczęściej uderzenie w najbliższą okolicę gałki ocznej lub bezpośrednie uderzenie w oko. Co robić w każdej z tych sytuacji, dowiesz się, wybierając dobry kurs pierwszej pomocy przedmedycznej. Kończąc szkolenie z pierwszej pomocy, będziesz mieć wiedzę, która pomoże Ci działać rozsądnie i prawidłowo udzielić pierwszej pomocy w sytuacjach zagrożenia zdrowia i życia. 

Ciało obce w oku – objawy 

Jedną z niebezpiecznych sytuacji, które mogą prowadzić do poważnych problemów ze wzrokiem, a niekiedy wręcz do utraty wzroku, jest ciało obce w oku. Mianem ciała obcego określa się każdy przedmiot bądź substancję, które naturalnie nie są elementami budowy oka i dostają się do niego z zewnątrz. Do oka mogą trafić przypadkiem różnego typu ciała obce, w tym organiczne i nieorganiczne. Można do nich zaliczyć np. kurz, piasek, sierść zwierząt domowych, rzęsy czy włosy. Nie jest rzadkością też owad, odłamek szkła, a nawet opiłek w oku. Łatwo o dostanie się do oka ciała obcego, gdy zawieje wiatr, potrzemy oko dłonią oraz w czasie prac związanych z powstawaniem pyłów czy odprysków. Gdy poszkodowany ma ciało obce w oku, objawy mogą obejmować takie dolegliwości jak podrażnienie oka i jego łzawienie. Niejednokrotnie pojawia się również nieprzyjemne kłucie w oku i jego zaczerwienienie, a nawet takie objawy jak zaburzenia widzenia czy kłujący ból oka. 

Obecność ciała obcego w oku może mieć groźne konsekwencje, przyczyniając się między innymi do takich problemów, jak uszkodzenie siatkówki oka, objawy uszkodzenia rogówki, zaćma, a nawet krwotok czy poważne zakażenia prowadzące np. do zapalenia oczodołu i powstawania ropni. Uraz spowodowany ciałem obcym może się nawet stać przyczyną bielma na oku. Co to jest bielmo? Na oku, a konkretnie na rogówce oka, pojawiają się wówczas blizny, które znacząco utrudniają widzenie pacjentowi.

Pierwsza pomoc w przypadku ciała obcego w oku

Nie lekceważ sytuacji, gdy masz do czynienia z urazem oka lub ciałem obcym w oku. Jeśli poszkodowany ma ciało obce w oku, należy mu udzielić prawidłowo pierwszej pomocy. Przede wszystkim nie należy panikować, dlatego uspokój poszkodowanego i nie pozwól mu pocierać oka lub nadmiernie ruszać gałką oczną. W przypadku ciał obcych niewbitych w oko można spróbować przepłukać je solą fizjologiczną lub dużą ilością czystej wody. Jeśli okaże się to niewystarczające, do usunięcia ciała obcego z oka (np. owada czy rzęsy) można wykorzystać wilgotną gazę, patyczek kosmetyczny lub róg chusteczki higienicznej – należy tu postępować szczególnie delikatnie, by nie podrażnić oka. 

Jeśli nie dostrzegasz ciała obcego w oku poszkodowanego, jest głęboko osadzone czy utrudnia Ci dostęp albo jest wbite w oko, niezbędna będzie interwencja medyczna. W przypadku ciał obcych wbitych w rogówkę lub inną część gałki ocznej nie powinno się działać pochopnie, ponieważ bardzo łatwo wówczas o nieodwracalną utratę wzroku. Jeżeli zatem w oku poszkodowanego tkwi wbite ciało obce, pod żadnym pozorem nie próbuj go samodzielnie wyjmować. Zasłoń oboje oczu osoby poszkodowanej bandażem i zgłoś się z nią pilnie do szpitala lub wezwij karetkę pogotowia. Dlaczego zasłaniamy nie tylko oko z ciałem obcym, ale i oko zdrowe? Ma to na celu ograniczenie ruchów gałek ocznych, które mogą się przyczynić do pogłębienia urazu. Najważniejszym zadaniem osoby udzielającej pierwszej pomocy, zanim poszkodowany trafi w ręce profesjonalnej pomocy medycznej, jest zadbanie o to, by pozostawał spokojny, nie dotykał oczu, nie pocierał ich i nadmiernie nie ruszał gałkami ocznymi.